Türkiye'nin 2. Yüzyılında Yüksek Teknoloji için Eylem Çağrısı Raporu

Türkiye’nin 2. Yüzyılında Yüksek Teknoloji için Eylem Çağrısı | Nisan 2023 26 Fonlama ve ekosistem desteği dijital girişimlerin küresel seviyede ölçeklenebilmesi için kritik görülmektedir. • Türkiye'de dijital girişimleri desteklemek için birçok farklı fon mekanizması bulunuyor. Bu fonların parçalı yapısı, dijital girişimleri ölçeklendirecek büyüklüklere ulaşamaması ve farklı seviyelerdeki girişimlere odaklanmaması (tohum, Seri A, Seri B gibi) dijital girişimlerin uluslararası fonların dikkatini çekecek değerlemelere ulaşamamasına neden olmaktadır. Girişim sermayesi yatırım fonlarının artışı girişimlere ilişkin ilgiyi ortaya koymasıyla olumlu görülmekle birlikte, fonların daha konsolide bir şekilde yapılandırılması ve kamunun desteğiyle büyütülmesi kritik adımlardan birisi olarak görülmektedir. 2022 yılı içerisinde 94 yeni GSYF kurulmuş, bu GSYF’lerin büyük bir kısmı 10 milyon dolar veya altı fon büyüklükleriyle mikro ölçüdeki fonlar sınıfına girmiştir. 2022 yılında girişimlerin aldığı fonların yarısını oluşturan GSYF’lerin, bu kadar fragmante yapıda olması, girişimlere fon sağlamak kadar, bu girişimlerin stratejik bir şekilde yönlendirilmesi ve uluslararası ölçekte ekosistemlere dâhil edilmesi gibi konularda desteklerini etkili bir şekilde sunamamasına neden olmaktadır. • Dijital girişimlerin birbirlerinden öğrenmesini sağlayacak, akademi ve araştırma enstitüleri ve özel şirketlerle bir arada olacakları ekosistemlerin yetersiz kalması da bir diğer önemli görülen noktadır. World Intellectual Property Organization’ın Global Innovation Index (GII) çalışmasına göre Türkiye, inovasyon kültürünü artıracak ekosistemi kurmakta 75. sırada yer almaktadır. Ar&Ge faaliyetlerinde 36. sırada yer alırken, kümelenme oluşumlarında 58. sırada yer almaktadır. • Startups Watch'un 2022 yılsonu raporuna göre, Türkiye startupları 2022 yılında aldıkları toplam 1.6 milyar dolar fon ile Avrupa'da 10. sırada yer alırken, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin arkasında kalarak 3. sırada yer almıştır. Birleşik Krallık girişimlerinin aldığı yatırım 24.3 milyar dolarken, İsrail girişimlerinin aldığı yatırım 8.3 milyar dolar gerçekleşmiştir. Dijital girişimler için ikinci önemli destek, kurumsallaşmalarını ve büyümelerini sağlayacak stratejik yönlendirme ve ilişki ağı desteğidir. • Turcorn100 ve E-turquality ile dijital girişimlerin kurumsal gelişimlerinin ve uluslararasılaşmalarının desteklenmesi için olumlu adımlar atılmıştır. Bu programların hızla yaygınlaştırılması ve Türkiye’deki mevcut decacorn ve unicorn’lar tarafından desteklenmesi önemli görülmektedir. Dijital girişimleri küresel pazarlarda rekabet güçlerini artıracak şekilde destekleyememek, dijital ekonominin gelişimi önündeki önemli engellerden birisidir.